OPTIMAAL TRIMMEN - DEEL II
Ultieme controle
Marco Binnendijk van Dolphin Maritime geeft snelle boot-vaarinstructie voor professionals en serieuze watersporters. Zijn trainingen gaan niet alleen over snel varen, maar ook over veiligheid en bootbeheersing. Hij is de uitgelezen persoon om de grondbeginselen van het trimmen van een boot met buitenboordmotor uit te leggen.
In het eerste artikel in het vorige Honda Marine Magazine, liet Marco zien dat trimmen van een buitenboordmotor een continu, proactief proces is. Je moet je snelheid en de stand van de motor voortdurend aanpassen aan de golven, de wind en de bewegingen van de boot. We zijn gebleven bij het voor elke bocht de motor omlaag trimmen.
De basis
Je moet eerst goed begrijpen waarom je de motor omhoog en omlaag trimt. De basis is niet zo moeilijk. Trimmen betekent de stand van de motor optimaliseren. Dat doe je om het natte oppervlak van de boot te minimaliseren, zodat je de optimale snelheid kunt bereiken. Bij minimaal nat oppervlak heb je nog wel controle over de boot, maar heeft de romp een lage wrijvingsweerstand. Door het rendement van de motor maximaal te benutten presteert de boot dan optimaal.
Begin omlaag
Als je begint met trimmen, staat de motor helemaal omlaag. Deze stand gebruik je niet alleen bij het starten. Ook als je tegen de golven in vaart en bij het maken van bochten, staat de motor naar beneden getrimd. Je trimt de motor alleen omhoog als je in plané bent en het contact van het onderwaterschip met het water (natte oppervlak) wilt verminderen. Trim niet te veel. Als je de motor te ver uit het water trimt, begint deze lucht te happen en loopt je snelheid terug. Je moet dan rustig de trim iets terugbrengen naar een lagere stand. Ook als je de controle over de boot kwijtraakt, trim je de motor rustig wat omlaag of je vermindert heel kalm de snelheid. Verander op een snelle boot nooit plotseling de richting, de snelheid of de trim, dat kan tot controleverlies over de boot leiden. Als de boot gaat ‘chine walken’ (in de lengterichting heen en weer klappen), kan het gevaarlijk zijn om ineens gas terug te nemen omdat de boot dan zijwaarts kan omslaan. Bijna alle gevaar tijdens het snel varen voorkom je door de handelingen geleidelijk te doen.
Controle over je natte oppervlak
Als je de golven wilt klieven, moet je zorgen dat de boeg als een bijl kan werken, dus naar beneden gericht staat. Daarvoor moet je de motor dan omlaag trimmen. Bij lange golven ben je voortdurend bezig de stand te optimaliseren. Want als je planeert, wil je het natte oppervlak minimaliseren, maar als je over een golf surft, of in de bochten, wil je meer controle, dus juist een groter nat oppervlak. Maak je met een omhoog getrimde motor een bocht, dan heb je grote kans dat de motor gaat caviteren. Dat is niet goed voor de motor, omdat deze te veel toeren maakt en bij hogere snelheden kan het ook heel gevaarlijk zijn. Als je in de bocht een klein sprongetje maakt over een golf (en dat hoeft echt geen grote golf te zijn) en als gevolg daarvan even geen contact meer met het water hebt, maar bij het landen ineens weer wel, krijg je in zo’n bocht een duw van +/-7G, dus dan vlieg je zo uit de boot. Zet dus nooit met hoge snelheid en met een omhoog getrimde motor een scherpe bocht in.
Contact met het water
Vaar je tegen de wind in, zorg dan ook voor een wat groter nat oppervlak. Als je nauwelijks contact hebt met het water en er komt een windvlaag of een onverwachte hoge golf, dan kan de wind onder de boot slaan. Door de motor iets omlaag te trimmen houd je meer contact met het water en minimaliseer je de kans op ongelukken. Belangrijk is dus: vóór je een bocht inzet, moet je de motor omlaag trimmen. De romp maakt dan contact met een groter wateroppervlak. Na de bocht voer je de snelheid weer op en kun je de motor weer netjes omhoog trimmen om de snelheid en het brandstofverbruik te optimaliseren. Zo ben je voortdurend bezig de optimale stand van de motor - voor dat moment - te vinden.
Altijd wat anders
Leren trimmen is oefenen, verantwoord ‘spelen’ met je trimknop. Optimaal getrimd is onder alle omstandigheden wat anders. Het is afhankelijk van hoeveel golven er staan en in welke richting. Ook is van belang of je rechtuit vaart of een bocht gaat maken. Verder spelen de mensen aan boord en je snelheid een rol. Soms kun je de boot trimmen door een klein beetje gas erbij te geven of juist vaart te minderen, dus zonder de stand van de motor te verstellen. Probeer maar. Door het veel te oefenen krijg je het onder de knie. Maar bedenk: doe alles met rust en in kleine stapjes.
Nog even kort samengevat:
• Motor omlaag: bij starten, bij bocht inzetten, bij het aansnijden van golven. • Motor omhoog: na planeren, bij rechtuit varen op vlak water. • Trim voortdurend: bij bochten maken, bij over golven springen, bij wind van voren of achter. Wil je meer over trimmen weten? Kijk dan de video of volg een workshop 'Fast Boat Handling' bij Dolphin Maritime.